Okolice Ciechanowa – około 100 km na północ od Warszawy
Około 8 km na wschód od Ciechanowa, pośród urokliwego parku krajobrazowego, znajduje się malowniczo położone Muzeum Romantyzmu w Opinogórze. Muzeum mieści się w dawnym zespole pałacowym Krasińskich, obejmującym pałac i Zameczek, który powstał z inspiracji Marii z Radziwiłłów Krasińskiej, matki Zygmunta Krasińskiego.
Historia
Pierwsza pisemna wzmianka o Opinogórze pochodzi z 1185 r. Wówczas to wojewoda mazowiecki, komes Żyro zwrócił Opinogórę klasztorowi Panien Norbertanek z Płocka. W zapisie występuje ona pod nazwą Opinogote. Natomiast w dokumencie z XV wieku nazywana jest Opinagórą i dzieli się na Opinagórę Górną i Dolną. Górna należała do Borzyma, natomiast Dolna – do Boleściców z Chamska, a następnie do Prawdziców z Gołdna. W 1421 r. Borzym wymienił Opinogórę Górną z księciem mazowieckim Januszem I na inną wieś i w ten sposób weszła ona w skład domeny książęcej. Książęta zbudowali tu dwór myśliwski, w którym w 1454 r. zmarł książę mazowiecki Bolesław.
Po przyłączeniu Mazowsza do Korony Opinogóra należała do dóbr królewskich, a jako starostwo niegrodowe oddawana była osobom zasłużonym dla tronu. Pierwszym Krasińskim, którego król obdarował Opinogórą w 1659 r., był Jan Kazimierz (1607–1669) – dworzanin królewski, podskarbi wielki koronny, wojewoda płocki, kasztelan warszawski, płocki i ciechanowski.
W 1752 r. ostatecznie majątek podzielono na trzy części, a Opinogórę według zapisu z 1752 r. otrzymał Michał Hieronim Krasiński (1712–1784). Był on marszałkiem konfederacji barskiej. Michał Krasiński dał początek nowej linii rodu, nazywanej linią opinogórską.
W rękach Krasińskich Opinogóra pozostawała do czasów zaborów. Wówczas to majątek wszedł w skład kamery pruskiej, a jego dzierżawcą został Melchior Neumann.
W grudniu 1806 r. na Mazowsze wkroczyły wojska francuskie. Opinogórę otrzymał Jan Bernadotte (1763–1844), marszałek Francji, książę Ponte Corvo. Nazwę miejscowości zmieniono wówczas na Opinogórę Francuską. Rządy marszałka nie trwały jednak długo. We wrześniu 1810 r. został zaproszony do objęcia tronu szwedzkiego, a w listopadzie był już koronowany jako Karol Jan XIV.
Dekretem z 20 maja 1811 r. cesarz przywrócił Krasińskim prawa do tego majątku, nadając jednocześnie Wincentemu Krasińskiemu tytuł hrabiowski. Car Aleksander I potwierdził to nadanie, ale władze Królestwa Polskiego prawa Krasińskiego uznały dopiero w 1818 r. Generała niepokoiły zmiany na arenie politycznej i postawa syna, który nie interesował się gospodarką. Dlatego usilnie zabiegał na dworze petersburskim o stworzenie w Opinogórze ordynacji. Udało mu się to dopiero w 1844 r. Statut ordynacji gwarantował nienaruszalność majątku i określał, że zawsze musi on pozostawać w rękach Krasińskich, przechodząc na najstarszego syna.
Pierwszym ordynatem opinogórskim został Zygmunt Krasiński (1812-1859). Niewiele jednak mógł on w tej roli dokonać, albowiem zmarł trzy miesiące po ojcu, 23 lutego 1859 r. Kolejnym ordynatem był syn Zygmunta – Władysław. Po śmierci Władysława ordynatem został jego syn Adam Krasiński, wówczas nieletni. Przez kilka lat dobrami zarządzała jego matka – Róża z Potockich Krasińska. Pod jej rządami Opinogóra przeżywała okres rozkwitu. Adam Krasiński zmarł bezpotomnie w 1909 r., co oznaczało wygaśnięcie linii opinogórskiej.
Zgodnie ze statutem ordynację przejęła linia oboźnicka z Radziejowic. Pierwszym ordynatem z tej linii został Józef Krasiński. Nie angażował się on w sprawy opinogórskie i faktycznie od początku zarządzał nią jego syn Edward Krasiński.
Podczas I wojny światowej Opinogóra została zniszczona. Po wojnie hrabia Edward nie remontował zamku. Cały wysiłek wkładał w budowę Biblioteki i Muzeum Ordynacji Domu Hrabiów Krasińskich w Warszawie. W tym celu sprzedał nawet rodzinny majątek w Radziejowicach. Hrabia Edward Krasiński zginął w Dachau 7 grudnia 1940 r.
W styczniu 1945 r. do Opinogóry wkroczyli Rosjanie. W tym samym roku przeprowadzono w Opinogórze reformę rolną. Folwarcznym robotnikom i małorolnym gospodarzom przydzielono 21 działek, a na pozostałych gruntach założono Państwowe Gospodarstwo Rolne.
Pierwsze lata powojenne nie przyniosły większych zmian w wyglądzie Opinogóry. Dopiero w latach pięćdziesiątych z inicjatywy Towarzystwa Miłośników Ziemi Ciechanowskiej powstał projekt odbudowy neogotyckiego zamku – z przeznaczeniem na cele kulturalne. W 1958 r. przystąpiono do prac rewaloryzacyjnych. Zakończono je w 1961 r. i 20 maja w zrekonstruowanych wnętrzach otwarto Muzeum Romantyzmu.
W 1970 r. odbudowano dom z podcieniem. W 1989 r. odsłonięto pomnik Zygmunta Krasińskiego, a w 1990 r. do kompleksu muzealnego włączono zrekonstruowaną oficynę dworską.
Muzeum Romantyzmu posiada dwie ekspozycje otwarte (w Zameczku i Oficynie). Od 1970 r. w każdą drugą niedzielę miesiąca odbywają się tu koncerty muzyki i poezji.
Pałac opinogórski, usytuowany na zapleczu starego dworu, w okresach letnich zamieniał się w dom mieszkalny dla gości zapraszanych przez Krasińskich. Był on idealnym miejscem do pracy i wypoczynku. Jego wysmukła wieża i blankowany mur przed podjazdem nadają mu charakter budowli obronnej, dlatego nazywany jest Zameczkiem.
W Zameczku i pałacu znajdują się bogate zbiory z historii zespołu pałacowego i rodu Krasińskich. Ekspozycję otwiera tkanina z 1722 r., przedstawiająca drzewo genealogiczne rodu Krasińskich. W Zameczku i pałacu są jeszcze m. in.: Salon Biały, Czerwony, Salon pod Wieżą, Sala Napoleońska. Wszystkie udostępnione są zwiedzającym.
W 2008 r. w pobliżu Zameczku wzniesiono w oparciu o projekt Józefa Gałęzowskiego sprzed 100 lat Dwór, w którym można wystawę poświęconą polskiemu romantyzmowi.
W placówce istnieje możliwość organizacji konferencji dla 80 osób oraz kameralnych spotkań dla 30 osób. W bezpośrednim sąsiedztwie zespołu muzealnego znajduje się restauracja Parkowa i hotel z możliwością korzystania z posiłków i noclegów. Restauracja czynna jest w godz. 12.00–22.00, hotel całą dobę. Udziela informacji i przyjmuje zgłoszenia:
Restauracja Parkowa
ul. Krasinskiego 5, 06-406 Opinogóra
tel: 23 671 72 31
