Tam, gdzie szumią jodły

Jesteś tutaj:
Strona główna
/
JAK SPĘDZIĆ CZAS?
/
Szlaki rowerowe
/
Tam, gdzie szumią jodły

Tam, gdzie szumią jodły

font size decrease font size increase font size

Puszcza Kozienicka

Z Puszczy Stromieckiej do Kozienickiej

Przed wiekami na południe od Pilicy szumiała wielka puszcza, w której na grubego zwierza polowali polscy królowie. Z czasem powstały z niej dwa kompleksy leśne o zupełnie różnym charakterze. Proponowana trasa prowadzi początkowo skrajem Puszczy Stromieckiej. Przepastne lasy w większości zastąpiły pola; w dolinach rzek leżą malownicze łąki. Typowy krajobraz południowego Mazowsza zachował się w tym rejonie niezmieniony od stuleci. Na południe od Radomki rozciąga się Puszcza Kozienicka, która najbardziej przypomina przepastne bory z czasu królewskich łowów. Podobnie jak przed wiekami – schronienie wśród wiekowych sosen znajduje wiele gatunków zwierząt.

długość trasy: 46 km

oznakowanie: początkowo bez znaków, dalej czerwone znaki szlaku pieszego

stopień trudności: większa część trasy prowadzi leśnymi drogami, więc najwięcej radości będą mieli rowerzyści nawykli do jazdy terenowej

komunikacja publiczna: początek wycieczki – stacja kolejowa w Dobieszynie, koniec wycieczki – stacja kolejowa w Lesiowie, obie na trasie z Warszawy do Radomia

0.0 km Dobieszyn

Wysiadasz z pociągu na zagubionej wśród lasów stacyjce. Wokół Dobieszyna rozciąga się jeden z większych i ładniejszych kompleksów dawnej Puszczy Stromieckiej, która w XIX w. została w dużym stopniu wycięta. Zachowały się fragmenty borów rosnące na nieurodzajnych, piaszczystych lub bagiennych terenach. Są to zazwyczaj drzewostany sosnowe i sosnowo-dębowe. W podmokłych obniżeniach rosną olsy.

Jeżeli zależy Ci na czasie bądź masz ochotę na szybką jazdę, możesz z Dobieszyna do Głowaczowa pojechać drogą nr 729. Od stacji kieruj się wówczas na południe.

Z Dobieszyna do oddalonego o ok. 10 km Głowaczowa można dojechać drogą krajową nr 48, ale proponujemy przyjemniejszy wariant. Ze stacji skręć w lewo, a po 150 m skieruj rower na utwardzoną drogę w prawo. Las niebawem się skończy. Droga prowadzi przez malownicze pola, wśród luźno rozrzuconej zabudowy kolonii Sielce, a dalej Zadąbrowia.

6.0 km Klementynów

Na rozjeździe przed wsią skręć w lewo, a po chwili w prawo, na asfaltową drogę, prowadzącą wśród domów. Po 1,5 km asfalt gwałtownie skręca na południe. Odbij w lewo. Gruntowa droga prowadzi na północny wschód, przez niewielki lasek. Po mniej więcej kilometrze na leśnym skrzyżowaniu skręć w prawo. Wyjedziesz na przetykane sadami pola. Z niewielkiego wzniesienia widać w oddali wieżę kościoła w Głowaczowie.

12.0 km Głowaczów

Duża wieś na skraju doliny Radomki otrzymała w połowie XV w. prawa miejskie. Czterysta lat później powstała tu prężna manufaktura sukiennicza. Głowaczów był jednym z wielu miast, którym odebrano prawa miejskie w odwecie za powstanie styczniowe. Większość śladów przeszłości zniknęła z powierzchni ziemi, kiedy w 1944 r. Głowaczów znalazł się na linii walk o przyczółek warecko-magnuszewski. Warto jednak zajechać pod współczesny kościół i obejrzeć wmurowane w jego ścianę dziewiętnastowieczne epitafia.

Do Głowaczowa wjedziesz od północnego zachodu. Wąskie uliczki doprowadzą Cię do głównej szosy Warka – Kozienice. Skręć w nią w prawo. Łagodny zjazd prowadzi do mostu nad Radomką. Twojej trasie zaczyna towarzyszyć czerwony szlak pieszy.

15.5 km Brzóza

Centrum malowniczo rozłożonej w pofalowanym terenie wsi wyznaczają wieżyczki neogotyckiego kościoła z XIX w. Swoją oryginalną sylwetkę, przypominającą raczej ratusz albo meczet, świątynia zawdzięcza Ignacemu Essmanowskiemu. Wiele uroku dodaje budowli radosny, różowo-morelowy kolor ścian. We wnętrzu zachowały się cenne (starsze od samego kościoła), elementy wyposażenia. Barokową rzeźbioną ambonę i cykl płaskorzeźb z 1635 r. sprowadzono z opactwa cystersów w Oliwie.

Wyjeżdżając z Brzózy, kieruj się czerwonymi znakami szlaku wiodącymi na południowy wschód. Jeżeli dzień jest upalny, mijany las przyniesie chwilę wytchnienia.

20.5 km Stanisławów

Zgodnie ze szlakiem skręć w prawo. Po ośmiuset metrach szlak skręca z głównej wiejskiej drogi w prawo i przez pola, a następnie skrajem lasu prowadzi do Marianowa.

22.5 km Marianów

Przecinasz wiejską drogę i na dobre zagłębiasz się w Puszczy Kozienickiej. Wjeżdżasz tym samym w obręb Kozienickiego Parku Krajobrazowego. Szlak prowadzi wąską leśną ścieżką. Wśród sosen zobaczysz pojedyncze jodły. Na Mazowszu drzewa te występują naturalnie tylko w tym rejonie. Po niecałych trzech kilometrach dojedziesz do szerokiego leśnego duktu. Skręć za znakami w prawo.

26,0 km rezerwat „Zagożdżon”

Skrzyżowanie leśnych dróg jest jednocześnie węzłem szlaków pieszych. Znaki czarne prowadzą na południowy wschód, a znaki żółte i „Twoje” – czerwone, skręcają w prawo, na południowy zachód. Jedziesz teraz główną trasą śródpuszczańską, tak zwaną Królewską Drogą. Trasa prowadzi wzdłuż granicy rezerwatu „Zagożdżon”. Chociaż trzeba uważać na wyboje, rozejrzyj się wokół. Ponaddwustuletni bór jodłowo-dębowy nazywany był przez okoliczną ludność Czarnym Lasem. Nazwa ta dobrze odzwierciedla charakter mrocznych przestrzeni pod okapem gałęzi potężnych drzew. Jeżeli jedziesz tędy wiosną, zobaczysz całe łany kwitnących leśnych kwiatów. Dno lasu ozdabiają kolejno – przebiśniegi, zawilce, konwalie, a u progu lata rozkwitają fioletowe kielichy lilii złotogłów.
Szlak przecina śródleśną polanę, a za nią asfaltową drogę i ponownie zagłębia się w lesie.

29,0 km rezerwat „Ponty”

Przez puszczę płynie niewielka rzeczka, której spiętrzone wody tworzą malowniczy staw. Lustro wody otaczają wysokie jodły i dęby. W tym miejscu napotkasz znaki ścieżki dydaktycznej, prowadzącej z pobliskiego Przejazdu.

Kilometr dalej dojeżdżasz do północnego skraju rezerwatu „Ponty”. Ochronie podlega naturalny jodłowo-dębowy drzewostan. Niektóre drzewa rosną tu od ponad dwustu lat. Wśród gałęzi uwija się wiele gatunków ptaków. Trudno jest je wypatrzeć, ale wiosną urządzą dla Ciebie wspaniały koncert. W ostępach rezerwatu gniazduje ornitologiczna rzadkość – bocian czarny.

Po mniej więcej 1,5 km dojeżdżasz do miejsca, gdzie przed laty rozgałęziały się tory wąskotorówki. Dzisiaj z kolejki dowożącej drewno do tartaku w Pionkach pozostały jedynie nasypy. Granica rezerwatu skręca na południowy wschód, a Ty jedziesz dalej prosto Królewską Drogą.

33,0 km mostek na Leniwej

Szlak dociera do brukowanej drogi. Po chwili asfaltem dojeżdżasz do rzeczki Leniwej. Swoją nazwę wzięła pewnie od tempa, jakim płyną jej wody. Z mostku roztacza się ładny widok na szeroką, podmokłą dolinę. Po prawej widoczny jest stary wiadukt kolejki wąskotorowej. Asfaltowa droga prowadzi skrajem wsi Stoki. 400 m za mostkiem główna droga (a wraz z nią czarny szlak), prowadzi na południe. Trzymaj się znaków czerwonych, które ponownie dają nura do lasu. Asfalt ustępuje miejsca szutrowi, po chwili pedałujesz znowu po piachu. Królewskiej Drodze towarzyszy cały czas nasyp kolejowy. Przecinasz dwie leśne drogi, łączące z sobą wsie położone po przeciwnych stronach puszczy. Po ok. 3,5 km szlak przechodzi przez wydmowy wał Jaroszkowej Góry.

37,0 km rezerwat „Ciszek”

Na południe od miejsca, gdzie kończy się nasyp kolejki, ciągną się lasy rezerwatu „Ciszek”. Pod ochroną jest tu kilka zbiorowisk leśnych, w których duży udział mają dorodne, ponad stupięćdziesięcioletnie jodły. Sama nazwa uroczyska pochodzi od cisów, które podobno rosły tu jeszcze w początkach XX w.

Po lewej stronie drogi ciągną się podmokle olsy. Rosną one na obszarze tak zwanej misy deflacyjnej, powstałej w wyniku wywiewania piasku z zaplecza wydmy. Ponieważ zagłębienie tworzy nierozłączną parę z wydmą, po chwili zaczyna się uciążliwy, piaszczysty fragment szlaku. Musisz podjechać na duże wzniesienie, nie bez powodu nazywane Wielką Górą. Kolejne wały wydmowe na szczęście są niższe i układają się równolegle do drogi. Po 3,5 km jazdy przez rosnące na wydmach mieszane bory szlak doprowadza do skraju lasu. Po lewej ręce masz dolinkę niewielkiego strumienia o wdzięcznej nazwie Żywa Woda. Szlak przecina asfaltową drogę i wyprowadza na śródleśną polanę, prowadząc wśród zabudowań szeroką szutrówką. Po chwili po raz ostatni zagłębiasz się w lesie. Kiedy miniesz ostatnie drzewa, ukażą się bliskie już zabudowania Lesiowa.

44.5 km Lesiów

Po dojechaniu do asfaltu skręć zgodnie ze znakami w lewo, a na kolejnym skrzyżowaniu – w prawo. 300 m dalej na rozjeździe dróg wybierz lewe odgałęzienie.

46,0 km Stacja kolejowa w Lesiowie

Pewnie dzień ma się już ku końcowi... Jeżeli jednak do pociągu pozostało sporo czasu, możesz wybrać się nad płynącą równolegle do torów rzeczkę Mleczną. Na jej przeciwległym lewym brzegu istniało średniowieczne grodzisko. Być może uda Ci się wypatrzeć jego pozostałości. Wysoki na 2, 5 metra kopiec ma średnicę kilkudziesięciu metrów.