PRZEZNACZENIE PIERWOTNE
Obóz został utworzony 6 sierpnia 1944 na terenie dawnych Zakładów Naprawczych Taboru Kolejowego w Pruszkowie.
STAN OBECNY
1 października 2010 nastąpiło uroczyste otwarcie Muzeum Dulag 121, nad którego budową honorowy patronat objął ówczesny marszałek Sejmu Bronisław Komorowski. Muzeum Dulag 121 mieści się na terenie dawnego obozu, w specjalnie na ten cel zaprojektowanym budynku. Ekspozycje muzeum powstały przy współpracy z Muzeum Powstania Warszawskiego. Część terenu dawnego obozu jest w rękach prywatnych.
HISTORIA
Obóz przejściowy DULAG 121 w Pruszkowie utworzony został 6 sierpnia 1944 r. a funkcjonował do połowy grudnia 1944 r. (w formie szczątkowej do 16 stycznia 1945). Powstał na podstawie zarządzenia SS-Obergruppenführera Ericha von dem Bacha-Zelewskiego, wyznaczonego do stłumienia Powstania Warszawskiego, w uzgodnieniu z władzami administracyjnymi Generalnego Gubernatorstwa. Otoczona betonowym murem z czterema bramami 48 hektarowa powierzchnia obozu obejmowała 2 budynki zakwaterowania niemieckiej załogi (budynek biurowy zwany „Pałacykiem” oraz budynek dawnej szkoły kolejowej), 9 wielkich hal produkcyjnych i kilkanaście mniejszych budynków.
Do obozu w Pruszkowie wysiedlano nie tylko ludność Warszawy, ale – zgodnie z niemieckim planem przerzedzenia ludności polskiej w promieniu 35 kilometrów od Stolicy - również ludność z najbliższych jej okolic: Anina, Babic, Bemowa, Boernerowa, Jelonek, Kobyłki, Łomianek, Młocin, Tłuszcza, Ursusa, Wawra, Wawrzyszewa, Włoch i Zielonki.
Pierwsi do obozu trafili już w dniu 7 sierpnia Warszawiacy ocaleli z rzezi Woli (ok. 5 tyś osób, zgromadzonych początkowo w kościele św. Wojciecha, a następnie pognanych pieszo do Pruszkowa).
W czasie jego funkcjonowania przez obóz przeszło od 390 tys. do 410 tys. osób. Z powodu chorób, wyczerpania lub z rąk strażników poniosło śmierć od kilkuset do kilku tysięcy więźniów, a dziesiątki tysięcy zostało wywiezione na roboty przymusowe w głąb Rzeszy lub do obozów koncentracyjnych. Jednak dzięki zatrudnionemu tam polskiemu personelowi ponad 30-tu tyś. osób udało się obóz opuścić.
{gallery}Fortyfikacje_i_obiekty_wojskowe/2580{/gallery}
